Κοινωνικός

Μέσα από την θεματική ενότητα του Κοινωνικού Γραμματισμού επιχειρήσαμε να καλύψουμε μια σειρά θεμάτων που εντάσσονται στο πλαίσιο της κοινωνικο-πολιτισμικής ανθρωπολογίας (sociocultural anthropology), όπως συστήνεται από το Πρόγραμμα Σπουδών, λαμβάνοντας φυσικά υπόψη τα ειδικότερα ενδιαφέροντα των εκπαιδευομένων. Έτσι αναζητήσαμε και προσεγγίσαμε ζητήματα κοινωνικού ενδιαφέροντος που άπτονταν στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τις βιωμένες εμπειρίες των μαθητών μας.

Θεωρήσαμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσουμε ήταν να καταδείξουμε ότι ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης είναι το πλήθος των μορφών με τις οποίες οι άνθρωποι σε διάφορα μέρη του πλανήτη βιώνουν τη φύση τους. Στην κοινωνική ανθρωπολογία συνηθίζουμε να καταγράφουμε αυτή την ποικιλότητα με την βοήθεια της έννοιας της ‘κουλτούρας’ (culture), προσπαθώντας να απαντήσουμε σε ερωτήματα που σχετίζονται με το πώς και το γιατί οι άνθρωποι αναπτύσσουν διαφορετικούς τρόπους ζωής. Έτσι λοιπόν μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα παραδοσιακών πολιτισμών από όλο τον κόσμο αναδείξαμε ζητήματα κοινωνικού, οικονομικού, πολιτισμικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.

Συζητήσαμε για τις σχέσεις φτωχού Βορρά και πλούσιου Νότου, τη σύγκρουση των πολιτισμών, το δίλημμα των πολιτισμικών διαφορών, τη διασταύρωση των πολιτισμών, τη συμβολή της κοινωνικής ανθρωπολογίας στην κατανόηση της “διαφοράς”, τις σύγχρονες πολυπολιτισμικές συνθήκες και την διαπολιτισμική αγωγή που οφείλει να πάρει τη σκυτάλη από την μονοπολιτισμική αγωγή. Επιχειρήσαμε επίσης να καταδείξουμε μια σειρά από ζητήματα όπως, ατομικές και συλλογικές ταυτότητες, επικοινωνία, εκπαίδευση και ‘δια βίου’ εκπαίδευση, διαπολιτισμικές σχέσεις, κοινωνική παρέμβαση και κοινωνική δράση, εθελοντισμός, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και δικαιώματα του πολίτη. Καθώς επίσης και μια σειρά επιμέρους ζητημάτων όπως: ναρκωτικά και περιθωριοποίηση, σύγχρονα διατροφικές συνήθειες και υγεία με έμφαση στις βιοκαλλιέργειες και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, εξοικονόμηση ενέργειας και βιοκλιματική δόμηση, κλωνοποίηση και ηθική.

Στον κοινωνικό γραμματισμό οι εκπαιδευόμενοι έρχονται σε επαφή με τις επιστημονικές θεωρίες και μεθόδους μελέτης των κοινωνικών φαινόμενων στο ποσοστό που αυτές εμπλέκονται με τα ενδιαφέροντα τους, συνδέονται με τις εμπειρίες και τα βιώματα τους, αποτελούν καθημερινές πρακτικές ή θέματα-ζητήματα που απασχολούν το κοινωνικό σύνολο, που είναι επίκαιρα. Μέσω του Κοινωνικού γραμματισμού δημιουργούνται οι συνθήκες οι οποίες θα οδηγήσουν τους εκπαιδευόμενους στην απόκτηση βασικών, κοινωνικών, επικοινωνιακών και προσωπικών δεξιοτήτων.

Πιο συγκεκριμένα να μπορούν:

να μετέχουν σε συζητήσεις, αλλά και να τις οργανώνουν
να επιχειρηματολογούν διαμορφώνοντας και υπερασπίζοντας απόψεις
να υπερασπίζονται τον εαυτό τους
να αποδέχονται διαφορετικές απόψεις και να σκέφτονται με όρους συναίνεσης αντί για πόλωσης
να διαπραγματεύονται
να ηγούνται αλλά και να δουλεύουν ομαδικά
να μάθουν τρόπους συμπεριφοράς σε μια συνέντευξη
να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση
να προχωρούν σταδιακά προς την επίλυση των προβλημάτων είτε αυτά αφορούν την καθημερινή ζωή, είτε την εκπαιδευτική διαδικασία, είτε το επάγγελμα
να μη φοβούνται αλλά να αντιμετωπίζουν τα αισθήματα και τις αισθήσεις τους
να αποκτήσουν κριτική σκέψη και να βγάζουν συμπεράσματα βασισμένα σε προσεκτική εξέταση των γεγονότων